Type Inference

Świetnie. Inferencja typów to kolejna koncepcja, która istnieje w nowszych wersjach Javy, ale w Kotlinie jest fundamentalną częścią języka od samego początku i jest stosowana znacznie szerzej.

6. Inferencja typów

Inferencja typów to zdolność kompilatora do automatycznego wywnioskowania (wydedukowania) typu zmiennej, właściwości lub funkcji na podstawie kontekstu, najczęściej na podstawie wartości, która jest do niej przypisywana. W skrócie: nie musisz pisać typu, jeśli kompilator może go odgadnąć za Ciebie.

---

Znajomy grunt: var w Javie (od wersji 10)

Jako doświadczony programista Javy, prawdopodobnie znasz słowo kluczowe var wprowadzone w Javie 10. Działa ono na tej samej zasadzie.

W Javie 10+:

// Kompilator wie, że 'name' jest typu String, bo przypisujesz mu literał stringowy.
var name = "Java";

// Kompilator wie, że 'numbers' to ArrayList<String>.
var numbers = new ArrayList<String>();

var w Javie jest jednak ograniczone głównie do zmiennych lokalnych.

---

Inferencja w Kotlinie: Standard, nie wyjątek

W Kotlinie inferencja typów jest wszechobecna i jest standardowym, idiomatycznym sposobem pisania kodu. Stosuje się ją zarówno do val, jak i var.

Zamiast pisać tak (z jawnym typem):

val name: String = "Kotlin"
val score: Int = 100
val active: Boolean = true

Piszesz tak (z wywnioskowanym typem):

val name = "Kotlin"      // Kompilator wnioskuje: String
val score = 100         // Kompilator wnioskuje: Int
val active = true       // Kompilator wnioskuje: Boolean
val price = 19.99       // Kompilator wnioskuje: Double
val items = listOf("A", "B") // Kompilator wnioskuje: List<String>

Kod staje się znacznie czystszy i mniej redundantny. Mniej pisania, ten sam efekt i to samo bezpieczeństwo typów. Kotlin nadal jest językiem statycznie typowanym – typ jest określany w czasie kompilacji, a nie w czasie wykonania.

---

Gdzie inferencja w Kotlinie idzie dalej niż var w Javie?

Kotlin stosuje inferencję w wielu miejscach, nie tylko dla zmiennych lokalnych.

1. Właściwości klas (pola) Możesz pominąć typ właściwości, jeśli inicjujesz ją od razu w deklaracji.

class User {
    val id = 123                // Inferred as Int
    var username = "guest"      // Inferred as String
    val roles = setOf("USER")   // Inferred as Set<String>
}

W Javie typ pola w klasie musi być zawsze zadeklarowany jawnie.

2. Funkcje zwracające wartość (w specyficznej formie) Dla funkcji, które składają się tylko z jednego wyrażenia (tzw. single-expression functions), nie musisz deklarować typu zwracanego. Kompilator wywnioskuje go z tego wyrażenia.

// Zamiast pisać:
fun double(x: Int): Int {
    return x * 2
}

// Możesz napisać tak (typ zwracany Int jest wywnioskowany z `x * 2`):
fun double(x: Int) = x * 2

Uwaga: Dla funkcji z ciałem w bloku ({...}) musisz jawnie zadeklarować typ zwracany (jeśli nie jest to Unit, czyli void).

---

Kiedy musisz (lub powinieneś) podać typ jawnie?

Inferencja jest świetna, ale są sytuacje, w których jest niemożliwa lub niewskazana.

1. Gdy nie ma wartości początkowej Jeśli deklarujesz zmienną bez jej inicjalizacji (co jest możliwe np. dla var lub właściwości z lateinit), kompilator nie ma z czego wywnioskować typu.

var name: String // OK, typ jest jawny
// var name       // BŁĄD KOMPILACJI: Property must be initialized or be abstract

2. Gdy wartość początkowa to null null nie ma typu, więc kompilator nie wie, czy chodzi o String?, User? czy coś innego.

// val user = null // BŁĄD KOMPILACJI
val user: User? = null // OK, jawnie podajemy typ nullable

3. Gdy chcesz użyć typu nadrzędnego (programowanie do interfejsu) Czasami chcesz, aby zmienna miała typ bardziej ogólny (interfejs lub klasa nadrzędna) niż konkretna implementacja, którą tworzysz.

// Domyślnie typem będzie MutableList<String>
val names = mutableListOf("Ania", "Piotr")

// Jeśli chcesz, aby zmienna była widoczna jako niemodyfikowalna lista (dobra praktyka):
val readOnlyNames: List<String> = mutableListOf("Ania", "Piotr")

4. Dla czytelności w publicznych API W przypadku funkcji lub właściwości, które są częścią publicznego API biblioteki, dobrą praktyką jest jawne podawanie typów (zwłaszcza zwracanych). Dzięki temu kontrakt API jest jasny i czytelny bez potrzeby analizowania implementacji.

Podsumowanie dla programisty Javy

Kontekst	Java (od 10+)	Kotlin
Zmienna lokalna	var name = "Joe";	val name = "Joe" (standard)
Pole / Właściwość klasy	private String name = "Joe";	val name = "Joe" (możliwe, jeśli jest inicjalizowana)
Typ zwracany funkcji	Zawsze wymagany	Opcjonalny dla funkcji jednolinijkowych
Filozofia	Opcjonalna funkcja dla zwięzłości	Fundamentalna cecha języka

Inferencja typów w Kotlinie to nie tylko "lukier składniowy". To kluczowy element, który sprawia, że kod jest zwięzły, a jednocześnie w pełni bezpieczny pod względem typów.